[Tìm hiểu React – Phần 1] Tại sao React ra đời

Tại sao lại cần React? Viết bằng Javascript thuần không ổn sao?

Mọi thứ xuất hiện đều có lí do của nó. Thời kỳ đầu tiên của lập trình web, đa số chúng ta chỉ có các web tĩnh, có thể là các trang đọc báo, trang tài liệu wiki, …. Các dữ liệu trên trang thường không thay đổi. Điều này kéo dài một thời gian, tuy nhiên chúng ta ngày càng mong muốn nhiều hơn, chúng ta muốn những website “động”, những website mạng xã hội mà bài viết được cập nhật mỗi lần tải trang, những trang web mà có thể nhận/gửi tin nhắn mới, những trang web có các video mới như Youtube, …

Trước khi React sinh ra

• Hãy tưởng tượng một bài toán thực tế. Ta có một cái nút “đăng nhập”, khi người dùng nhấn nút, yêu cầu của bài toán cần có 4 trạng thái như sau:
  • Nút trước khi bị ấn hiển thị màu xanh dương, ghi là “Nhấn để đăng nhập”
  • Nút khi bị ấn hiển thị màu xanh dương nhưng đen đi một xíu do đang bị ấn, hiển thị chữ “đang đăng nhập”
  • Sau khi đăng nhập hoàn thành, nút chuyển sang màu xanh lá, hiển thị “đăng nhập thành công”
  • Sau khi đăng nhập thất bại, nút chuyển sang màu đỏ, hiển thị “đăng nhập thất bại”

• Chúng ta tưởng tượng, code xử lí đăng nhập sẽ trong file javascript, còn cái nút thì ở file html. Như vậy, để cập nhật trạng thái màu, chữ của nút, ta thường phải làm các bước sau:
  • Lấy DOM của nút, tức là trong file xử lí code cần cho ngôn ngữ lập trình biết là ta muốn thay đổi cái nút nào. thường ta sẽ sử dụng các cú pháp như document.getElementById (Lấy một dom bằng định danh ID), hoặc document.querySelector (Lấy bằng query), ….
  • Thêm một event listener là khi nhấn nút sẽ chạy hàm nào đó, chạy logic gì đó cho nút
  • Viết code xử lí hàm thay đổi nút
  • Xoá listener, reset mọi thứ về ban đầu khi tải lại trang -> nút về trạng thái chưa ấn

Oke, hãy thử làm bài toán này, đầu tiên hãy tạo nút chúng ta cần ở HTML

<button type="button" id="dangnhapbutton">Đăng nhập</button>

Tiếp theo trong Javascript, ta tìm nút trên để thêm hàm xử lí khi nhấn cho nó

const dangnhapbutton = document.getElementById("dangnhapbutton"); //lấy nút theo id
dangnhapbutton .addEventListener("click", () => { //thêm event khi ấn 
  // xử lí khi ấn ở đây
});

Oke, giờ giả sử, khi ấn nút, thì nó cần hiện là “Đang đăng nhập”, ta sửa code dạng như sau

const dangnhapbutton = document.getElementById("dangnhapbutton"); //lấy nút theo id
dangnhapbutton .addEventListener("click", () => { //thêm event khi ấn 
  dangnhapbutton.textContent = "Đang đăng nhập"; //hiển thị đang đăng nhập
});

• Giờ thì khi ấn nút, nút từ “đăng nhập” sẽ được chuyển thành “đang đăng nhập”. Tuy nhiên chúng ta cần nó hiển thị đăng nhập thành công, hoặc đăng nhập thất bại, hoặc sau 1 lúc thì nó lại chuyển về “đăng nhập”. Giờ làm sao nhỉ? Ta cần một cách nào đó để biết là nút đang ở trạng thái nào phía hiển thị, sau đó tuỳ nó đang ở trạng thái gì thì sẽ chuyển sang trạng thái mới.
• Ví dụ ta thử làm Khi ấn 1 lần, chuyển đăng nhập -> đang đăng nhập. ấn tiếp thì chuyển lại về đăng nhập

<button type="button" id="dangnhapbutton" data-dangnhap="false">Đăng nhập</button> //ta cần một attribute data-dangnhap để lưu trạng thái phía hiển thị

const dangnhapbutton = document.getElementById("dangnhapbutton"); //lấy nút theo id
dangnhapbutton .addEventListener("click", () => { //thêm event khi ấn 
  const trangthai = dangnhapbutton .getAttribute("data-dangnhap") === "true"; //lấy trạng thái phía frontend xem là đăngn hập chưa
  dangnhapbutton .setAttribute("data-dangnhap", !trangthai ); //đảo ngược trạng thái
  dangnhapbutton .textContent = trangthai  ? "Đang đăng nhập" : "Đăng nhập"; //tuỳ trạng thái là 0 hay 1 thì cập nhật trạng thái mới 
});

• Vấn đề cơ bản như 1 nút chỉ tắt bật như vậy. Nhưng ta phải lưu cùng lúc 1 attribute thông số gì đó ở phía html, rồi lại lưu 1 biến ở phía code để xử lí. Giả sử ta có 4 trạng thái, 10 trạng thái gì đó, ta sẽ phải lưu 10 cái ở phía html, rồi lấy ra 10 cái ở javascript rồi if else logic xử lí…
• Điều này rõ ràng rất khó scale mở rộng hệ thống hơn. Sẽ ra sao nếu web của ta có rất nhiều nút? Ta sẽ có 1 đống code thừa trùng lặp, ta phải code rất nhiều cho một tác vụ tưởng chừng đơn giản, …
• Liệu có cách nào để chúng liên kết với nhau, để ta có thể xử lí qua lại dễ dàng hơn không nhỉ?

Thời điểm này, việc tạo ra một cách thuận tiện, dễ mở rộng cho frontend là một thử thách với các công ty. Đây là tiền đề cho sự ra đời cho một số cái tên nổi tiếng, mà chắc bạn đã từng nghe qua như: Backbone, KnockoutJS, AngularJS, and jQuery.

Hãy cùng xem những giải pháp trên có gì khác với React, các cách tiếp cận khác nhau của từng giải pháp

Đọc tiếp phần 2: