- [BlockChain] P1: Tìm hiểu cơ bản về Blockchain, ví dụ thực tiễn
- [BlockChain] P2: Chainlink, một giải pháp khắc phục “oracle problem”, ví dụ thực tế
Chainlink là gì?
![[BlockChain] P2: Chainlink, một giải pháp khắc phục "oracle problem", ví dụ thực tế 12 image 4 - quochung.cyou PTIT](http://213.35.113.17:9002/wp-content/uploads/2024/04/image-4-1024x576.png)
Chainlink là một dự án mã nguồn mở, được phát triển bởi SmartContract, nhằm giải quyết vấn đề "oracle problem" trong blockchain. Chainlink cung cấp một cách để kết nối các hợp đồng thông minh với các nguồn dữ liệu bên ngoài mà không cần tin tưởng vào bất kỳ bên thứ ba nào.
Ví dụ thực tế
Có thể xem ví dụ thực tế về blockchain qua bảng tính ở bài viết trước trong series. Tại bài này, ta sẽ nói về vấn đề mà Chainlink tập trung giải quyết
- Chainlink giải quyết một hạn chế cơ bản của blockchain: mặc dù blockchain giúp ta tạo ra một bảng tính an toàn, bảo mật, stable vì phi tập trung, nhưng nó không thể tự mình truy cập hoặc xác minh dữ liệu thế giới thực.
Ví dụ:
- Bạn có thể sử dụng bảng tính để lưu các lần chấm công của nhân viên, nhưng chính bảng tính không thể xác minh xem những dữ liệu nhập vào đó có đúng hay không; bạn cần một hệ thống bảng chấm công bên ngoài để thực sự theo dõi những giờ này. Vì vậy, để bảng tính có ích, nó cần dữ liệu chỉ nhập chính xác từ một nguồn hệ thống bên ngoài nà, và ta sẽ cần một cây cầu trung gian giữa dữ liệu ngoài và hệ thống blockchain bảo mật bên trong.
Đó chính là những gì Chainlink cung cấp cho blockchain. Nó hoạt động như một mạng lưới oracle phi tập trung. Oracle giống như những sứ giả lấy thông tin từ các nguồn bên ngoài và đưa nó vào blockchain một cách an toàn, và có thể tin tưởng được.
![[BlockChain] P2: Chainlink, một giải pháp khắc phục "oracle problem", ví dụ thực tế 13 image 8 - quochung.cyou PTIT](http://213.35.113.17:9002/wp-content/uploads/2024/04/image-8.png)
Chainlink đảm bảo rằng dữ liệu từ thế giới bên ngoài đến được với hợp đồng thông minh của blockchain một cách an toàn và đáng tin cậy. Vì vậy, nếu hợp đồng thông minh của bạn phụ thuộc vào thông tin thế giới thực,ví dụ như dữ liệu thời tiết, giá cả chứng khoán hiện tại, …, các oracle của Chainlink cung cấp một cách đáng tin cậy để lấy thông tin đó lên blockchain.
Hợp đồng thông minh sau đó có thể thực thi dựa trên dữ liệu thời gian thực được cung cấp, cho dù là chuyển tiền khi đáp ứng được những điều kiện nhất định, hay xác nhận xảy ra một sự kiện. Chainlink đảm bảo thông tin này chính xác và quy trình là phi tập trung, nên không có thực thể đơn lẻ nào có thể thao túng dữ liệu—cũng giống như không có một người đơn lẻ nào có thể bí mật thay đổi giờ làm việc đã theo dõi của mọi người trong bảng tính chia sẻ của chúng ta mà không bị người khác phát hiện.
Ngoài ra còn một số vấn đề khác sẽ thảo luận ở dưới.
Vấn đề “oracle problem”
![[BlockChain] P2: Chainlink, một giải pháp khắc phục "oracle problem", ví dụ thực tế 14 image 5 - quochung.cyou PTIT](http://213.35.113.17:9002/wp-content/uploads/2024/04/image-5-1024x449.png)
- Trong blockchain, hợp đồng thông minh không thể truy cập trực tiếp vào dữ liệu từ bên ngoài mà cần thông qua một bên thứ ba, gọi là "oracle". Tuy nhiên, việc tin tưởng vào một bên thứ ba có thể gây ra rủi ro cho hợp đồng thông minh. Đó chính là vấn đề "oracle problem".
- Sự bảo mật của blockchain được bảo vệ nhờ nhiều các "xác thực" trên nhiều máy khác nhau, phi tập trung. Tuy nhiên, khi dữ liệu từ bên ngoài được đưa vào, nó có thể bị "tấn công" từ bên ngoài, gây ra rủi ro cho hợp đồng thông minh.
Centralized Oracle Problem
![[BlockChain] P2: Chainlink, một giải pháp khắc phục "oracle problem", ví dụ thực tế 15 image 6 - quochung.cyou PTIT](http://213.35.113.17:9002/wp-content/uploads/2024/04/image-6-1024x458.png)
Cơ chế oracle blockchain sử dụng một node tập trung để cung cấp dữ liệu cho hợp đồng thông minh điều này cũng tạo ra 1 SPOF (Single Point of Failure), tức là, nếu điểm này bị quá tải, sập, hay có vấn đề thì toàn hệ thống bị chết. Điều này vô tình làm mất đi mục đích của ứng dụng blockchain phi tập trung, khi mà ta không tập trung dữ liệu, hay xử lý vào 1 chỗ. Nếu oracle duy nhất không hoạt động, thì hợp đồng thông minh sẽ không thể tiếp cận với dữ liệu cần thiết để thực thi hoặc sẽ thực hiện không chính xác dựa trên dữ liệu cũ.
Thậm chí tồi tệ hơn, nếu oracle duy nhất bị lỗi, thì dữ liệu được gửi lên chuỗi có thể hoàn toàn sai lệch và dẫn đến hợp đồng thông minh thực hiện những kết quả hoàn toàn sai. Điều này thường được gọi là vấn đề “garbage in, garbage out” nơi mà đầu vào xấu dẫn đến đầu ra xấu. Bên cạnh đó, vì giao dịch blockchain được tự động hóa và không thể thay đổi, một kết quả hợp đồng thông minh dựa trên dữ liệu sai lạc không thể được đảo ngược, có nghĩa là tiền của người dùng có thể bị mất vĩnh viễn.
![[BlockChain] P2: Chainlink, một giải pháp khắc phục "oracle problem", ví dụ thực tế 16 image 7 - quochung.cyou PTIT](http://213.35.113.17:9002/wp-content/uploads/2024/04/image-7-1024x520.png)
Việc thực sự vượt qua vấn đề oracle đòi hỏi phải có oracle phi tập trung để ngăn chặn việc lỗi, hỏng dữ liệu, hay node hoạt động không chính xác hay ngừng hoạt động. Mạng Lưới Oracle Phi Tập Trung, hoặc gọi tắt là DON (Decentralized Oracle Network), kết hợp nhiều nút oracle độc lập và nhiều nguồn dữ liệu đáng tin cậy để thiết lập sự phi tập trung từ đầu đến cuối